Onze persoonlijke diagnose van de media

vrijdag 9 november 2007

Op de vuist gaan met verf en doek

Heeft u er ooit al eens bij stilgestaan hoe een mens erin kan slagen honderden doeken per jaar te produceren? Daarnaast te boksen. De groten van de wereldliteratuur te lezen. En op een vrij moment ook nog Rubens en Van Gogh tot in het kleinste detail te bestuderen én te doorgronden. Kunstenaar Sam Dillemans (°1965) uit Borgerhout weet dit alles aan de hand van een strak tijdschema te combineren. 'Ik zie mijn vriendin 26 uur per week en vertoef 8 minuten per dag in een café om een koffie te drinken', vertelde hij in een documentaire, die Canvas vorige week dinsdag uitzond. De reportage laat de kijker een uur lang in het atelier van het buitenbeentje van de Belgische schilderkunst rondneuzen, terwijl hij zijn dagelijkse rituelen doorloopt.

Aan het begin van Dillemans' portret glijdt de camera door een openstaand raam de werk- en woonplaats van de kunstenaar naar binnen. Azure Ray weerklinkt door een oude cd-speler. Vervolgens wordt er ingezoomd op een tikkende oranje wekker. Dillemans zit gehurkt te schilderen met een kwast, waarvan de haren met moeite vanonder de dikke lagen verf te voorschijn komen: 'Ik verkies penselen die ik door en door ken. Voor mij zijn er 38 manieren om met een penseel over het doek te gaan.

'Dat hij nauwelijks erkenning voor zijn werk krijgt, lijkt hem weinig te kunnen schelen. Dillemans wil niet met de hedendaagse kunstenaars vergeleken worden noch tot hen behoren. Zijn grote voorbeelden zijn de oude meesters, zoals Rafaël, Titiaan en Poussin. Tijdens zijn jeugd was hij geobsedeerd door Vincent Van Gogh: 'Mijn mede-studenten moesten me aanspreken met Vincent en ik ondertekende alles met Van Gogh.' Schilderen wordt voor Dillemans pas een uitdaging wanneer hij zich aan groten zoals Picasso en Rubens probeert te meten. 'Nachten lang heb ik wakker gelegen, omdat ik weet dat ik hen nooit zal kunnen benaderen.'

Schilderen is voor de kunstenaar een zeer intense en fysieke beleving. Het lijkt alsof hij met het doek op de vuist gaat: met agressieve bewegingen worden dikke klodders verf aangebracht. Ook tijdens het boksen raakt Dillemans zijn agressiviteit kwijt. Terwijl de wekker tikt, slaat hij nat van het zweet tegen een boksbal.

De wekker gaat af. We zien Dillemans ommuurd door boeken koffie drinken. Zijn lectuur is bijna uitsluitend afkomstig van de kringloopwinkel: 'Ik krijg er een kick van wanneer ik wereldliteratuur voor minder dan een euro kan kopen.' Door het geïsoleerde leven dat hij leidt, beschouwt hij de boeken als zijn trouwste vrienden: 'Zij wijzen me er voortdurend op dat er nog zoveel is dat ik niet weet.'

Naar mijn mening is Sam Dillemans een kunstenaar die de moeite waard is om te ontdekken. De gedrevenheid waarmee hij schildert, slaat je bij een blik op zijn werken in het gezicht. De kracht waarmee de verf op doek is gezet, kan je als kijker bijna voelen. Dillemans is één van de weinige kunstenaars wiens leven volledig in het teken van de kunst staat. Het is daarom jammer dat hij binnen de Belgische kunstscène weinig erkenning krijgt.
Nieuwsgierig geworden? http://www.sam-dillemans.com/

Geen opmerkingen: